مروری بر فرآیند پالایش نفت

لزوم آشنايي پرسنل واحد تقطير با اصول و مباني پالايش نفت و آگاهي و درك عميقتر از فرآيند تقطير ( و به طور گسترده تر ، فرآيند پالايش نفت خام ) ؛ ما را بر آن داشت تا به گردآوري مجموعه اي از اطلاعات مورد نياز در اين زمينه بپردازيم . چرا كه معتقديم افزايش آگاهي افراد نسبت به فرآيند و تجهيزات مربوطه ، در بهبود راهبري و بهره برداري از تأسيسات و افزايش بهره وري تأثير بسزايي خواهد داشت .جزوه حاضر خلاصه اي از كتاب مباني پالايش نفت نوشته خانم دكتر گيتي ابوالحمد ، استاد دانشگاه تهران مي باشد ، كه به همت آقايان محسن بيات ترك ، احسان خطيبي و سيد احسان جعفري نژاد تهيه شده است . در گردآوري اين مجموعه سعي بر آن بوده ، تا ضمن ارايه مطالب و موضوعات به طور كامل ، از بيان مطالب تخصصي ، محاسباتي و خارج از حوصله خواننده ، پرهيز گردد . اميد است ، اين جزوه در جهت افزايش دانش پرسنل و ديگر علاقه مندان مفيد واقع گردد.
نفت خام اساساً از هيدروكربنهاي پارافيني ، نفتي وآروماتيك تشكيل شده است . علاوه بر اين مقدار كمي تركيبات گوگردي ، نيتروژن دار ، اكسيژن دار و مقدار جزيي فلزات نيز در نفت خام وجود دارد .
ترتيب و تنظيم عمليات مختلفي كه بايد در پالايشگاه بر روي نفت خام انجام گيرد ، مستلزم شناسايي موارد زير است :
- فرآورده هاي نفتي و مشخصات آنها
- تركيب نفت خام
- خواص شيميايي فيزيكي فرآورده هاي نفتي
فرآورده هاي هر پالايشگاه را مي توان در يكي از سه گروه زير قرار داد :

- فرآورده هاي تمام شده كه ميتوانند مستقيماً مصرف شوند مانند بنزين ونفت گاز .
- فرآورده هاي نيمه تمام كه به عنوان پايه در مخلوطهاي بعدي به كار مي روند و براي بهبود كيفيت نياز به مواد
افزودني مختلف دارند ، مانند برشهاي پايه روان كننده براي ساخت روغنها .
- فرآورده هاي جنبي يا واسطه اي نظير مواد اوليه پتروشيمي .

طبقه بندي فرآورده هاي نفتي اصلي به ترتيب افزايش جرم مولكولي به قرار زير است :

• گازهاي سبك
• گازهاي مايع شده
• بنزين
• بنزينهاي مخصوص و نفتی
• سوخت جت

و....